Ανδρέας Μ. Καραγιάννης, συγγραφέας
Η εξέγερση του Πολυτεχνείου το Νοέμβριο του 1973 ήταν η σημαντικότερη αντιδικτατορική διαδήλωση που πρόκρινε την πτώση της χούντας των Συνταγματαρχών η οποία από το 1967 είχε παγιώσει ένα καθεστώς στυγνής δικτατορίας.
Αρχικά 14 Φεβρουαρίου του 1973, ξεσηκώθηκαν οι φοιτητές της Αθήνας και συγκεντρώθηκαν στο πολυτεχνείο ζητώντας την κατάργηση του νόμου 1347 που προέβλεπε υποχρεωτική στράτευση για όσους ανέπτυσσαν στη διάρκεια των σπουδών τους συνδικαλιστική δράση.
Η αστυνομία παραβιάζοντας το πανεπιστημιακό άσυλο, μπήκε στο χώρο του Πολυτεχνείου, συνέλαβε 11 φοιτητές και τους παρέπεμψε σε δίκη.
Επτά μέρες μετά, οι φοιτητές κατέλαβαν το κτήριο της Νομικής με συνθήματα: ‘Δημοκρατία, κάτω η χούντα’, ΄΄Ζήτω η Ελευθερία’. Επενέβη και πάλι η αστυνομία και κατέστειλε την εξέγερση.
Μέσα από πολλές ζυμώσεις και προβληματισμούς, με τόλμη και γενναιότητα, στις 14 Νοεμβρίου του 1973, φοιτητές συγκεντρώθηκαν στο προαύλιο του Πολυτεχνείου, αποφάσισαν την αποχή από τα μαθήματα με αίτημα να γίνουν εκλογές φοιτητικών συλλόγων το Δεκέμβριο. Ακολούθησαν συνελεύσεις σε Νομική και Ιατρική και κόσμος ολοένα μαζευόταν στο Πολυτεχνείο.
Το απόγευμα πάρθηκε η απόφαση της κατάληψης και έκλεισαν οι πόρτες. Εκλέχτηκε συντονιστική επιτροπή ώστε να οργανωθεί η κατάληψη και η επικοινωνία με την κοινωνία.
Λειτούργησε και ένας ραδιοφωνικός σταθμός, συγκροτήθηκαν συνεργεία φοιτητών που έγραφαν συνθήματα σε πλακάτ, σε τοίχους, στα λεωφορεία. Στο χώρο του Πολυτεχνείου οργανώθηκε εστιατόριο, νοσοκομείο και βεβαίως ομάδες περιφρούρησης.
Στις 16 Νοεμβρίου μεγάλες αστυνομικές δυνάμεις επιτέθηκαν εναντίον πλήθους που ήταν συγκεντρωμένο έξω από το Πολυτεχνείο με δακρυγόνα και πλαστικές σφαίρες. Η αντίσταση συνεχίστηκε στο χώρο του Πολυτεχνείου.
Ο Παπαδόπουλος αποφάσισε να χρησιμοποιήσει το στρατό όταν διαπίστωσε ότι η αστυνομία αδυνατούσε να μπει στο πολυτεχνείο. Τρία άρματα μάχης κατέβηκαν από το Γουδή. Τα δύο στάθμευσαν στις οδούς Τοσίτσα και Στουρνάρα, αποκλείοντας τις πλευρικές πύλες του ιδρύματος ενώ το άλλο ακριβώς απέναντι από την κεντρική πύλη.
Οι φοιτητές ζήτησαν διαπραγμάτευση κάτι το οποίο απορρίφθηκε.
Στις 3 τα ξημερώματα, το άρμα που ήταν απέναντι από την πύλη παίρνει εντολή να εισβάλλει. Στο χώρο του Πολυτεχνείου δεν βρίσκονται πλέον μόνο φοιτητές αλλά και απλός κόσμος από Αθήνα και επαρχία.
Το τανκς έπεσε στην πύλη παρασύροντας μια κοπέλα που ήταν σκαρφαλωμένη στον περίβολο. Μοίρες των ΛΟΚ, μυστικοί και μη αστυνομικοί, εισβάλλουν και κυνηγούν τους φοιτητές που προσπαθούσαν να διαφύγουν μέσα από τα κάγκελα.
Συνελήφθησαν περίπου 2400 άτομα. Οι νεκροί επισήμως ανήλθαν σε 34. Τα θύματα πρέπει να ήταν περισσότερα, όμως ο φόβος δεν επέτρεψε αποκαλύψεις, παραδοχές ή θρήνους.
Οι φοιτητές αψήφησαν τη χούντα αδιαφορώντας για τις απειλές, ένωσαν τις φωνές τους, νίκησαν το ανίκητο. Ο Δαυίδ νίκησε το Γολιάθ, η πίστη σε ελευθερία και αξιοπρέπεια, το φασισμό.
Γι αυτό και η επέτειος είναι ημέρα μνήμης αλλά και πηγή διδαγμάτων.
Το Πολυτεχνείο μας διδάσκει ότι η υπεράσπιση των ελευθεριών του ανθρώπου είναι ύψιστο χρέος και απαιτεί θυσίες, συλλογικότητα.
Δρομοδείχτες λοιπόν και φάροι για το αύριο τα θύματα του Πολυτεχνείου.
Έχουμε πολλά ‘τέρατα να χαλάσουμε’.
Χρειαζόμαστε στη μνήμη μας το παράδειγμά τους.